Hội thảo khoa học quốc gia LJDC: Đa góc nhìn về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp gắn với pháp lý

Trong bối cảnh xã hội không ngừng vận động, pháp luật giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì công bằng, bảo vệ quyền lợi cho mọi người, doanh nghiệp và thúc đẩy sự phát triển bền vững. Những chuyển biến kinh tế, chính trị, văn hóa hóa đặt ra yêu cầu thiết yếu về một hệ thống pháp lý linh hoạt, đáp ứng phù hợp với các thách thức thực tiễn. 
Xuất phát từ nhu cầu đó, sáng ngày 20/3, Khoa Luật UEF đã tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia: “Luật, Công lý và Phát triển” với chủ đề 'Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR)". Chương trình do UEF phối hợp cùng Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) và Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) thực hiện.

Hội thảo thu hút sự quan tâm và tham dự của các nhà nghiên cứu, chuyên gia, luật sư và sinh viên đến từ nhiều đơn vị

Với chủ đề hấp dẫn và gắn liền cùng thực tiễn ngày nay, hội thảo đã quy tụ đông đảo các chuyên gia, nhà nghiên cứu, học viên và sinh viên. Những người tham dự đã cùng nhau nghiên cứu, thảo luận sâu sắc về các vấn đề pháp lý mang tính thời sự, góp phần tìm ra giải pháp phù hợp trong thời kỳ hội nhập. 
Theo Trưởng Ban tổ chức là TS. Ngô Minh Hải - Phó Hiệu trưởng UEF thì năm nay, hội thảo thu hút hơn 100 bài tham luận được gửi về. Trong đó, có 85 tham luận được lựa chọn công bố trong kỷ yếu hội thảo và 12 tham luận được trình bày với 3 phiên báo cáo. Các tham luận báo cáo đã đánh giá được tầm quan trọng, sự cần thiết phải xây dựng và tuân thủ trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. 

Trưởng Ban tổ chức - TS. Ngô Minh Hải phát biểu khai mạc hội thảo

Các chuyên gia mang đến những góc nhìn quan trọng về CSR, từ mối quan hệ giữa pháp luật, công lý và phát triển bền vững đến những lợi ích mà CSR mang lại cho doanh nghiệp. Đồng thời, vai trò của lãnh đạo trong việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp gắn liền với trách nhiệm xã hội cũng được nhấn mạnh tại thảo lần này.
Điểm khác biệt của hội thảo lần này so với các hội thảo pháp lý trước tại UEF không chỉ ở quy mô mà còn ở cách tiếp cận đa chiều. Hội thảo tập trung vào lý luận pháp luật, nhấn mạnh tác động của pháp luật đối với kinh doanh bền vững. Ngoài ra, hội thảo còn có sự tham gia của các chuyên gia đến từ nhiều tổ chức quốc tế, tạo ra không gian thảo luận mở rộng. 

TS. Ngô Minh Hải trao kỷ niệm chương cho đại diện 2 đơn vị phối hợp tổ chức hội thảo

Ở phiên tổng thể, các nhà nghiên cứu đã cùng lắng nghe qua tham luận “Công lý, pháp luật và phát triển: Bản chất phức hợp và vai trò đối với phát triển bền vững” của GS.TS. Lê Hồng Hạnh - Chủ tịch Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam - VIAC. Với tham luận này, tác giả đã phân tích CSR đóng vai trò chơi như một cầu nối giữa pháp luật và công lý, sự phát triển kinh tế đi đôi với trách nhiệm đạo đức. Báo cáo viên nhấn mạnh rằng CSR không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn góp phần giải quyết các vấn đề xã hội, bảo vệ quyền lợi người lao động và hướng tới phát triển bền vững. Các doanh nghiệp thực hiện tốt CSR sẽ đảm bảo tính minh bạch trong quản trị và xây dựng uy tín, góp phần vào sự ổn định và công bằng trong xã hội.

Các diễn giả trình bày tham luận

Tiếp nối chủ đề này, PGS.TS. Dương Anh Sơn - Trưởng Khoa Luật UEF đã trình bày tham luận “Những lợi ích mà doanh nghiệp có được khi thực hiện trách nhiệm xã hội (CSR)”. Tác giả nhấn mạnh rằng CSR là nghĩa vụ và cũng là chiến lược giúp doanh nghiệp nâng cao hình ảnh thương hiệu, tạo niềm tin với khách hàng và đối tác. Việc thực hiện các hoạt động như bảo vệ môi trường, chăm lo đời sống người lao động hay đầu tư vào cộng đồng giúp doanh nghiệp xây dựng lợi thế cạnh tranh, tiếp cận thị trường quốc tế và giảm thiểu rủi ro pháp lý. Đồng thời, CSR vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bền vững, giúp doanh nghiệp duy trì sự ổn định trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng chú ý đến yếu tố tinh thần trách nhiệm xã hội.

 

Hội thảo đã mang đến những góc nhìn sâu sắc về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR) thông qua ba phiên báo cáo, mỗi phiên tập trung vào một khía cạnh quan trọng của chủ đề này.
Ở phiên báo cáo đầu tiên về “Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh thương mại và môi trường”, với bốn tham luận phản ánh những khía cạnh khác nhau của vấn đề này. Tham luận về xanh hóa thương mại điện tử nhấn mạnh tầm quan trọng của việc doanh nghiệp ứng dụng các giải pháp bền vững để giảm tác động môi trường trong lĩnh vực thương mại điện tử. Nghiên cứu về tác động của ESG đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết cho thấy chưa có bằng chứng rõ ràng về mối liên hệ giữa ESG và các chỉ số tài chính nhưng vẫn mở ra hướng nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này. Trong khi đó, tham luận về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) phân tích những quy định pháp luật liên quan đến nghĩa vụ xử lý chất thải của doanh nghiệp, đồng thời chỉ ra thách thức trong việc thực thi chính sách này tại Việt Nam. Cuối cùng, bài nghiên cứu về kinh tế tuần hoàn trong các khu công nghiệp nhấn mạnh vai trò của mô hình này trong việc tối ưu hóa tài nguyên và giảm thiểu tác động môi trường, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững trong bối cảnh doanh nghiệp ngày càng phải nâng cao trách nhiệm xã hội của mình.

Phiên báo cáo 2 tập trung vào "Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR) đối với người lao động và lợi ích cộng đồng". Các tác giả đã phân tích trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo vệ quyền lợi trẻ em, đặc biệt là ngăn chặn lao động trẻ em, đồng thời đề xuất giải pháp thực thi bền vững. Bên cạnh đó, bài viết về tiếp nhận sinh viên thực tập ngành Luật nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp trong đào tạo và phát triển nhân lực, chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất cải thiện chính sách thực tập. Một tham luận khác làm rõ quyền lao động trong các khuôn khổ CSR, ESG và RBP, nhấn mạnh sự cần thiết của việc đảm bảo điều kiện lao động trong bối cảnh toàn cầu hóa. Cuối cùng, nghiên cứu về chương trình ESOP phân tích cách doanh nghiệp sử dụng hình thức thưởng cổ phần như một công cụ CSR nhằm khuyến khích người lao động và tạo ra giá trị bền vững. Những nội dung này cho thấy trách nhiệm xã hội không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là chiến lược quan trọng để doanh nghiệp phát triển bền vững và đóng góp tích cực cho cộng đồng.

Phiên báo cáo thứ ba tập trung vào góc độ pháp lý và kinh tế của CSR, đặc biệt trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Mặc dù CSR ngày càng được quan tâm tại Việt Nam nhưng khung pháp lý vẫn cần hoàn thiện để hướng dẫn và thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, các cam kết của Việt Nam trong các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (EVFTA, CPTPP) đặt ra yêu cầu cao hơn về CSR, đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng. Ngoài ra, nghiên cứu về ngành nước giải khát cho thấy truyền thông CSR qua mạng xã hội có ảnh hưởng đáng kể đến ý định mua hàng của thế hệ Gen Z, tạo ra cơ hội để doanh nghiệp nâng cao giá trị thương hiệu và niềm tin từ khách hàng.

Người tham dự thảo luận và chia sẻ sôi nổi về các đề tài nghiên cứu

Tổng quan ba phiên báo cáo cho thấy CSR không chỉ là trách nhiệm mà còn là lợi thế chiến lược giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, tăng cường hiệu quả hoạt động và tạo ra giá trị chung cho xã hội.
Những góc nhìn đa chiều từ hai tham luận đã góp phần làm nổi bật vai trò của CSR trong hệ thống pháp luật và sự phát triển của nền kinh tế, đồng thời mở nhiều giải pháp giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích khi thực hiện cam kết xã hội.

Trong phần phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Ngô Minh Hải cũng đã nhấn mạnh đến hai yếu tố then chốt trong đào tạo của UEF: thực tiễn và quốc tế hóa. Để ngày càng nâng cao môi trường học tập thực tế cho sinh viên ngành Luật, Nhà trường đã tiến hành ký kết hợp tác đào tạo gắn kết thực tế cùng 7 đơn vị: Công ty Luật TNHH PNH, Công ty Luật TNHH Kim Quyền, Công ty Luật TNHH Celigal, Trung tâm Trọng tài Thương mại HTA, Công ty Cổ phần đầu tư thương mại Satori, Công Ty Luật TNHH Đất Luật và Sigma East. 

Việc ký kết này đã đánh dấu mối quan hệ trong hợp tác cùng phát triển giữa Nhà trường và các doanh nghiệp. Khoa Luật nói riêng và UEF nói chung được mở rộng mạng lưới đào tạo thực tiễn, giúp củng cố hệ sinh thái Nhà trường - Sinh viên- Doanh nghiệp, đảm bảo chất lượng đầu ra cho sinh viên. Không ngừng tìm kiếm và mở rộng mạng lưới đối tác cũng thể hiện vai trò và trách nhiệm xã hội của một trường đại học đào tạo chất lượng cao và theo đuổi chuẩn quốc tế như UEF. 

Hội thảo đã mang đến những góc nhìn đa chiều và sâu sắc về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CSR), từ vai trò trong quản trị và phát triển nguồn nhân lực đến những yêu cầu pháp lý và tác động kinh tế. Những trao đổi tại các phiên báo cáo không chỉ giúp làm rõ thực trạng CSR tại Việt Nam mà còn gợi mở nhiều hướng đi để doanh nghiệp có thể nâng cao trách nhiệm cộng đồng, thích ứng với xu thế phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.  
Với những thách thức và cơ hội đặt ra, CSR là động lực để doanh nghiệp phát triển vững chắc, nâng cao giá trị thương hiệu và đóng góp tích cực cho xã hội. Hội thảo lần này chính là một bước tiến quan trọng, góp phần thúc đẩy đối thoại và hợp tác giữa các bên liên quan, từ đó định hướng những chiến lược CSR hiệu quả và phù hợp hơn trong tương lai.